كودتا در عراق در سال 1979 از منظر وزارت خارجه آمريكا
27 جولاى 79 ـ 5 مرداد ماه 1358 خيلى محرمانه
از: دفتر حفاظت منافع آمريكا در بغدادبه: وزارت امورخارجه در واشنگتن دى ـ سى
عطف به: الف) بغداد 1601 و قبل از آن ب) دمشق 4953
موضوع: توقيفهاى شوراى فرماندهى انقلاب: توطئه و ارتباط سوريه
1ـ (تمام متن خيلى محرمانه است)
2ـ خلاصه: در توضيح رسمى كه در مورد توقيف هاى شوراى فرماندهى انقلاب به يك گروه منتخب
حزبى داده شده، دولت ادعا مىكند كه توطئهاى را كه در اصل از طرف سوريه حمايت مىشد كشف كرده
است. كه در آن با استفاده از انتخابات بهعنوان زمينهاى براى نفاق افكندن در صفوف حزب، قصد واژگون
كردن رژيم را داشتهاند. (در اين توطئه) عناصر نظامى و غيرنظامى هر دو شركت داشتند و مقامات پائين
دولتى از جمله داماد البكر دستگير شدهاند. اگرچه اظهار مىشود كه اين جريان واقع امر است ولى
درستتر آن است كه آن را بهعنوان داستانى كه صدام حسين مىخواهد حزب و از طريق آن دنيا، باور كند. تلقى كنيم. اين داستان شامل تحريكات از خارج، درگيرى دست پروردگان كسانى غير از صدام، و
زمينهاى براى جلوگيرى از انتخابات بوده و همه عواملى را كه موجب بهبود وضع رئيس جمهورى
مىشوند در خود دارد. پايان خلاصه
3ـ پس از چندين روز اغتشاش و شايعات، رژيم، طبق گزارش، داستان توقيف عدنان حسين و
سايرين را در جلسهاى كه در تاريخ 3 مرداد ماه از اعضاى وفادار حزب تشكيل شد مطرح نمود. بنابر
گزارشاتى كه به ما رسيده، اعلام شده است كه توطئه سرنگون ساختن دولت كشف شده است. توطئه در
1354 با حمايت سوريه و توزيع 805 هزار دلار نقد آغاز شد (نزديك به يك سطر از مطالب به صورت
علائم و ارقام بىمعنى مخابره شده است.) (توطئه) قبلى توسط فرمانده لشكر يكم وليد سيرت رهبرى شد.
علاوه بر اعضاى شوراى فرماندهى انقلاب كه قبلاً توقيف آنها گزارش شده غير نظاميان زير نيز دستگير
شدهاند:
غسان مرهون، رئيس سازمان دولتى منسوجات و يكى از دامادهاى البكر.
طاهر احمد، رئيس سازمان دولتى جهانگردى و معاون سابق رئيس امنيت سعدون شاكر. يك كرد.
موعد سعيد، رئيس فدراسيون عمومى اتحاديههاى كارگرى (جانشين محمد عايش).
4ـ در جلسه مورخ 3 مرداد ماه اظهار شد كه توطئهكنندگان با شكيبايى منتظر فرصتى براى اقدام
بودند. استعفاى البكر بهانه انجام انتخابات را براى آنها فراهم آورد و انتخابات وسيلهاى بود كه آنان قصد
داشتند به كمك آن اغتشاش و گرفتارى كافى در حزب بوجود آورده و باعث سقوط صدام شوند. به
توطئهكنندگان كه به سادگى ضد دولتى خوانده شدند هيچ رنگ سياسى بخصوصى داده است.
5 ـ گزارشات ديگرى اين تعبير را تكميل مىكنند و به آن شاخ و برگ مىدهند. يكى از منابع ما گفته
است كه محى عبدالحسين، احتمالاً در 17 تير ماه به خاطر فعاليتهاى طرفدارى از شيعه و ضد رژيم خود
در پى درخواست آزادى مبارزين توقيف شده شيعه، دستگير شده است و اين چندين روز قبل از زمانى
است كه بازجوهاى او درگير آنچه كه اينك توطئه واقعى خوانده مىشود، بودند. در همين احوال محمد
عايش خواستار برگزارى انتخابات در شوراى فرماندهى انقلاب شده بود. طبق اظهار اين منبع
عبدالحسين و عايش اعدام شدهاند و سايرين هنوز تحت بازجويى هستند.
6ـ خبرچين ما در جلسه حزبى اظهار مىدارد كه به درگيرى سوريه (در اين قضيه) اهميت كمى داده
شده است. تأكيد بيشتر براين واقعيت بود كه حمايت سوريه از توطئه به روزهاى بد گذشته بر مىگردد و
(ظاهرا) ادامه نداشته است. يك منبع موثق ديپلماتيك گفته است كه شبلى عيامى (اهل سوريه) كه عضو
فرماندهى ملى است نيز بازداشت شده است. اگر اين خبر صحت داشته باشد. مىتواند ارتباطى بين اين
قضيه و سوريه برقرار كند بدون اينكه دولت سوريه را درگير سازد. ما خبردار شدهايم كه خدام هم اكنون (5
مرداد ماه) در بغداد است، و اين دليلى است براينكه دو كشور نه تنها هنوز در جريان مذاكره هستند بلكه در
صددند كه بازماندن باب روابط را تضمين كنند.
7ـ نظريه: يك مقام عراق به ما گفته است كه هر تعبيرى كه از طريق يك منبع دولتى در مورد اين
بازداشتها به گوش خارجىها مىرسد دقيقا همان چيزى است كه رژيم مىخواهد در اين باره منتشر شود.
ما بايد گزارش ارائه شده به حزب را نيز در اين طبقهبندى قرار دهيم.
8ـ ما متوجه شدهايم كه اين جريان دقيقا و به چند طريق به نفع صدام است. در حالى كه توقيف
دستنشاندههاى او يعنى جليل و حسين بر روى قضاوتش سايهاى مىاندازد، توقيف داماد البكر احتمالاً
بخشى از توجهات را به سوى ديگر جلب مىنمايد. همچنين انتخابات را به عنوان چاشنى توطئه قلمداد
كردن موجب مىشود كه تا مدتهاى مديد هيچكس در حزب جرأت نكند صحبتى از اينكه انتخابات بعدى
چه زمانى انجام خواهد شد، به ميان آورد (حساسيت صدام نسبت به جريانات انتخاباتى بر همگان روشن
است). بالاخره، ادعاى درگيرى خارجىها در اين قضيه، بخشى از مسئوليتها را متوجه خارج عراق
مىكند ولى در عين حال به اندازه كافى اين مطلب كم اهميت جلوه داده شده تا در صورت تمايل صدام
بتوان روابط خوب با سوريه را ادامه داد.
9ـ واقعيت قضيه (در صورتى كه تصور كنيم غير از مطالب فوق است) احتمالاً چيزى است كه فقط
تعداد كمى از مقامات بالا از آن اطلاع دارند. باتوجه به شهرت رژيم عراق در حفظ اسرار، احتمالاً مدتى
وقت لازم است تا اين خبر به خارج درز كند. پك