ابوالحسن فروغی

ابوالحسن فروغی فیلسوف و ادیب معاصر در سال ۱۲۷۰ ه.ش در تهران و در خانواده ای بافضل و کمال به دنیا آمد. پدر وی میرزا محمد حسین فروغی اصفهانی ملقب به ذکاءالملک، از رجال دانشمند عهد ناصر الدین شاه بود.
فروغی زبان و ادبیات فارسی و عربی را در نزد پدر و زبان فرانسه را نزد برادرش محمد علی فروغی ذکاءالملک دوم فرا گرفت. وی برای تکمیل زبان فرانسه خود درمدرسه آلیانس(Aliance) تحصیل کرد و پس از فراغت از تحصیل در همان مدرسه به تدریس پرداخت. ابوالحسن چندی نیز در مدرسه سیاسی و دارالفنون که از مراکز معتبر علمی آن روزگار بود عهده دار تدریس فرانسه، جغرافیا، تاریخ و علوم طبیعی شد.
فروغی در سال ۱۲۹۸ اولین کتاب ادبی خود به نام (سرمایه سعادت یا علم و آزادی) را منتشر ساخت و بااین کتاب قدرت نویسندگی خود رابه نمایش گذاشت. ابوالحسن فروغی از مؤسسین مدرسه عالی دارالمعلمین بود و این مرکز عالی در سال ۱۲۹۸ به ریاست وی افتتاح شد و شیوه نوین تدریس دانش آموزان در آن آغاز گردید. دارالمعلمین بعدها تبدیل به دانشسرای عالی شد و ابوالحسن فروغی سالیان طولانی در این مرکز قرآن و تاریخ و ملل مشرق را تدریس کرد.
فروغی علاوه بر تأسیس دارالمعلمین مجله اصول تعلیم را منتشر نمود و پس ازمدتی مجله فروغ تربیت را دایر کرد که البته به علت فراهم نبودن ابزار و وسایل لازم پس ازچهار شماره تعطیل شد. ابوالحسن در سال ۱۳۰۶ ه.ق برای تکمیل و توسعه مطالعات فلسفی و علمی خود عازم اروپا شد و پس از بازگشت در سال ۱۳۰۸ ه.ق به دعوت دولت شوروی در جشن یکصدمین سال تولد تولستوی شرکت کرد و سخنرانی جالبی در مورد ادبیات فارسی ایران ایراد نمود.
ابوالحسن فروغی یک بار نیز در کنگره خاور شناسان که در شهر خار کف تشکیل شده بود شرکت کرد و چند سال نیز عهده دار نمایندگی ایران در جامعه ملل و وزیر مختار ایران در سویس بود. در طی این مدت وی اثر معروف خود به نام CivilisationetSynthese را به رشته تحریر درآورد. ابوالحسن فروغی چند سال در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران تدریس کرد و در اواخر عمر خود نیز چند اثر فاضلانه را چاپ و منتشر کرد.
وی در ۶ بهمن سال ۱۳۳۸ در ۷۹ سالگی در تهران درگذشت و در ابن بابویه در آرامگاه خانوادگی به خاک سپرده شد. استاد فروغی از معدود دانشمندان و نویسندگان ایرانی بود که تسلط بی مانندی در زبان و ادبیات فرانسه داشت و به این زبان کتاب نوشت. وی در ادبیات فارسی و عربی هم استاد بود و طبع شعر روانی داشت و به قول دکتر ابوالقاسم جنتی عطائی (در زمره کسانی بود که سالها از عمر خود جلوترند).
وی دارای مؤلفاتی ارزنده است که تاریخ ادبیات ایران، اوراق مشوش، سرمایه‏ سعادت و کتابی با نام تمدن و ترکیب به زبان فرانسه از آن جمله اند.