قشقائی ها و مبارزات مردم جنوب

با وجود اعلام بی طرفی از جانب دولت ایران دول متحارب این بی طرفی را محترم نشمرده و هر کدام با اعزام نیروهایی به داخل ایران سعی در تقویت مواضع خویش کردند . علاوه بر این هر کدام از طرفین تلاش کردند که با استفاده از عناصر محلی اوضاع را به نفع خویش بر گردانند. در این سالها بخشی از ملیون ایران جنگ را فرصت مناسبی دانستند برای رهایی از یوغ استیلای روس و انگلیس و طبیعتا روی به جانب المان اوردند.
در ایران ان دوره نیروهای اجتماعی متفاوتی وجود داشتند. یکی از این نیروهای اجتماعی که به نحوی گسترده درگیر این تحولات شد ایلات و عشایر کوچ نشینی بودند که در طول تاریخ در این سرزمین حضور دیرینه داشتند. قشقایی ها از جمله این ایلات بودند.
قشقایی اتحادیه ایلی ترک زبانی است که از اواخر صفویه در جنوب ایران از گردهمایی و انسجام تیره ها و طوایف مختلف شکل گرفت. اقتدار قشقایی در نیمه اول حکومت قاجاریه به حدی رسید که قاجاریان با تدابیری چون ایجاد ایل خمسه در صدد تضعیف ان بر امدند. علی رغم این تدابیردر اواخر قاجاریه اسماعیل خان صولت الدوله ایلخانی وقت قشقایی توانست با استفاده ء زیرکانه از هر وسیله سیاسی ممکن دوباره ایل قشقایی را به عاملی قدرتمند در میان عوامل سیاسی ایران تبدیل کند. او در خلال انقلاب مشروطیت جانب مشروطه خواهان را گرفت و پس از ان نیز در تحولات جنگ مشارکت کرد موضع وی در طول جنگ ثابت نبود و در مراحل مختلف با توجه به مقتضیات سیاسی وقت و موقعیت زمان تغییر کرد.
موضع قشقایی و رهبری ان را در طول جنگ می توان به سه مرحله متفاوت تقسیم کرد:مرحله اول که از سال 1914 میلادی /1332 هجری یعنی از زمان شروع جنگ اغاز شده تا سال 1915/1334 ادامه داردکه در خلال ان هیچکدام از طرفین به طور قاطع بر اوضاع مسلط نیوده و دوران زورازمایی و ارزیابی نیروی مقابل بود. در این دوره قشقایی ها سیاست انتظار را در پیش گرفته بودند هر چند به طور ضمنی از نیروهای مخالف بریتانیا حمایت میکردند.مرحله دوم که از سال 1916/1336 به طول اتجامید این مرحله زمان تحکیم قدرت متفقین و پراکندگی طرفداران متحدین بودو در خلال ان قشقایی ها روابط مسالمت امیزی با انگلیسی ها داشتند .