رژیم پهلوی واسطه انتقال یهودیان خاورمیانه به فلسطین اشغالی

تاریخ : 20/8/1328
محرمانه
وزارت امور خارجه
عطف به مرقومة شریفة شماره 4487 مورخه 22/6/1328 راجع بارسال صورت اسامی یهودیان ایرانی که اخیراً بفلسطین وارد شده‌اند جسارت میورزد: از قراری که تحقیق نموده است تاکنون در حدود دو هزار نفر از یهودیان ایرانی با هواپیمای آمریکائی TRANSOOEAN که تحت اجاره آژانس یهود است و بخرج آژانس یهود هر هفته چهار الی پنج مرتبه و در هر بار 60 مسافر باینجا حمل می‌کندوارد خاک اسرائیل شده‌اند و هواپیماهای مزبور تا این تاریخ 35 بار از تهران باسرائیل مسافرت کرده است. نمایندگی آژانس یهود در تهران در خیابان سوم اسفند مقابل هواپیمائی ایرفرانس موسوم به ترانس ایران میباشد و مدیران مهم آن بنام بنیک و رحیمی هستند و آژانس یهود را بزبان عربی (سخنوت) مینامند و در تهران هم بهمین اسم بین یهودیان معروف شده است.
چون مهاجرین یهودی که وارد اینجا میشوند بواسطة نبودن جا برای اسکان آنها در ابتدای امر آنان را به چادرها و کمپ‌هائی که در خارج شهر تهیه ‌شده اعزام میدارند تا تدریجاً برایشان خانه و کار تهیه نمایند بدینجهت اطلاع بر اسامی آنان بآسانی میسر نیست معذلک بعده‌ای از ایرانیان سپرده‌ام که در جستجوی این کار باشند و خودم هم مشغول دنبال کردن موضوع هستم. اینک اسامی 13 نفر از آنها را که بدست آورده‌ام تلوا تقدیم میدارد و امیدوار است بهمین زودی اسامی بقیه را تهیه و تقدیم دارد.
عباس صیقل

بیت‌المقدس
شماره: 79
تاریخ: 25/1/1330
وزارت امور خارجه ـ اداره پنجم سیاسی
فرانسس اوفنر تحت عنوان (کمیونیته‌های دیرین رهسپار تهران‌اند ـ مهاجرت رنگ وارنگ از آسیای صغیر) مقاله از تهران به روزنامه ژروزالم پست ارسال نموده که در شماره مورخه 5/3/1951 ـ 14/12/1329 منتشر گردیده است. اینک ترجمه آن ذیلاً نگاشته میشود.
با وصف اینکه ایران هنوز مبادله نماینده دیپلوماسی با اسرائیل ننموده ولی رفتار خوب و خوش‌بینی ایرانی از قدیم نسبت به یهودیان همیشه نمایان است.
2500 سال قبل کوروش (کی‌خسرو) ـ‌ پادشاه این زمین بزرگ ـ مردمان اسرائیل را از اسارت بابل آزاد نموده و بدین وسیله نخستین بازگشت اسرائیل را به ارض مقدس اجازه داده است. دولت امروزی ایران آزدانه راه داده است که یهودیان باسرائیل مهاجرت بنمایند و عبور پناهندگان را از راه ایران به اسرائیل تسریع نموده است.
در سال 1949 محمد‌رضا شاه پهلوی هنگام مسافرت به آمریکا دستورهای تلگرافی صادر فرموده که پناهندگان یهود از کشورهای همسایه را معامله مهاجرین سیاسی نموده و مسافرت آ‌نانرا باسرائیل آسان کند. چندی بعد حکومت تهران به نماینده خود در کابل افغانستان دستور داد که به یهودیانی که خواهان عزیمت باسرائیل هستند روادید عبور ایرانی صادر نماید.
اردوگاه‌های بدبخت (WRETCHED CAMPS)
از بدو تأسیس کشور اسرائیل (قریب سه سال قبل) 30 هزار یهودی از راه ایران باسرائیل رفتند. یک ثلث آنان از پناهندگان عراق بوده و باقی از افغانستان و کردستان ایرانی و قسمت دریای خزر و هم‌چنین از خود پایتخت‌اند. اکنون 3500 یهودی از اردوگاه‌های عبور تهران‌اند که در انتظار پرواز به لیدا هستند. آنان در بدبخترین اوضاع در چادرها و خانه‌های موقت پابرهنه و با رخت پاره و گرسنه زندگی میکنند. برخی از این پناهندگان ازعقب افتاده‌ترین زمینهای خاورمیانه آمده‌اند. صفات آنان شبیه به بردگان اربابان فؤدالی آذربایجانی و یا به ساکنین کوهستانی کردستان‌اند. زبان آنان عربی است (؟) و یا فارسی و رفتارشان محترم و مؤدبانه است. لازم به تردید نیست که اطلاعی از اصول بهداشت قرن بیستم ندارند.
 

فعالیت‌های مؤسسه (O.R.T)
تاکنون یگانه ارتباط میان آنان از راه وحدت میراث مذهبی است. روح پیشوائی سیاسی صهیونی غالباً ناهمگوار آنان اسن. بنگاه (ORT) برای آنان ترتیب آموزشگاه‌ها در ارودگاه‌ها نمود. یک آموزشگاه (ORT) صدتن از بچه‌های اردوگاه‌ها و تهران درس میداد که راننده و آهنگر و نجار وغیره بشوند. آموزشگاه (ORT) دیگری بزودی برپا خواهد شد که در آن رخت دوزی به 150 دختر آموخته خواهد شد.
جای تعجب است که چگونه این مردمان خردسال پس از چندهفته آموزش برخی از عبری را فرا گرفته و توانسته‌اند که خود را برای اوضاعی که در اسرائیل خواهند یافت آماده سازند.
رنگ وارنگترین کمیونیته‌های اردوگاه‌ها دسته کوچکی از یهودیان افغانستان‌اند. آنان نوه نتیجه یهودیان ایرانی و کردستانی‌اند که در مجهولترین و منقطعترین جا سکونت داشته‌اند آنان که بعدة هزارتن میباشند و غالباً بازرگان کوچک و صنعت‌گر بوده در کابل وهرات و بلخ اقامت و زندگانی میکرده‌اند. بآنان هیچ وقت اجازه داده نشده است که در تجارت مهم کشور ـ صادر کردن پوست و پوستین ـ شرکت کنند. خوشبخت‌ترین یهودیان بلخ آنانی بوده‌اند که دارا بوده و کشت‌کاری و ساختمان خود را تهیه میکنند. این کمیونیته نزدیک سرحد شوروی مدعی است که بیش از یک‌هزار سال وجود داشته است. زبان یهودیان افغانستانی است و مختصری از عبری هم میدانند. تاکنون قریب یک‌هزار از آنان از راه تهران باسرائیل مهاجرت کرده‌اند.
نصف مقیمین اردوگاه (در تهران) از پناهندگان عراق‌اند. این نویسنده ـ اوفنر ـ با دو جوانی که اکنون از بغداد رسیده‌اند مصاحبه کرده است. شوهر نماینده صادرات و واردات بود و همسرش معلم انگلیسی و فرانسه. این دو نفر بوسیله 500 میل راهی که قسمتی از آن را پیاده طی کرده اکنون وارد شده‌اند.
کشتن در عراق
این دو نفر از روی اطلاع می‌گفتند که نیروهای امنیت عراقی در سال گذشته یهودیانی را که فرار میکردند کشته‌اند. با وجود این مخاطرات نامشروع و خطرناک پرهیز نکرده اند ـ‌ (چونکه اوضاع در عراق برای یهودیان رو به بدتر رفته است) چون وسایل هوائی قادر به پذیرفتن همه درخواست‌کنندگان نبوده بسیاری از یهودیان عراقی خطر عزیمت نامشروع به ایران همسایه را بهتر از رو به رو شدن با مخاطرات دیگر در عراق دانسته‌اند.
یک دهم از 90000 تن یهودیان ایران تاکنون باسرائیل مهاجرت نموده‌اند.

یهودیان ایرانی در شهرها و دهات زندگانی میکنند. غالباً عادت‌های زمان‌های دیرین بابل و ایران را تاکنون نگه‌داشته‌اند. حاجیان دین‌دار هنوز برای زیارت گوری که گویا گور ملکه استر است به همدان میروند.
یهودیان مشهد ـ یک شهر مقدس مسلمانی‌ ـ‌که در قرنها ظاهراً خودرا مسلمان قلم داده و در عین حال به مذهب یهودی ادامه داده‌اند اکنون باردوگاه‌های تهران رفته و رهسپار اسرائیل گشته‌اند.
یهودیان کردستانی که مدعی‌اند از بازماندگان ده قبیله گم گشته مملکت سومیریان‌اند (SUMERIAN) بآنان در اردوگاه‌ها ملحق شده‌‌اند. بازرگانان تهران چه پولدار و چه گدا و پر از روش مؤدبانه خاوری نیز آماده گرفتن هواپیماهای (NEAREAST AIR LINES) برای مهاجرت باسرائیل و شروع به زندگانی سرنو هستند.
(ترجمه آزاد)
وزیر مختار ـ نماینده فوق‌العاده دولت شاهنشاهی در اسرائیل
رضا صفی‌نیا
علت تأخیر در ارسال این گزارش کسالت شدید و ممتد این جانب بوده است.
 

ترجمه خبر روزنامه نیویورک تایمز
مورخه 15 اکتبر 1950
ایران و اسرائیل برای مهاجرت یهودیان به اسرائیل همکاری میکنند
ایران و اسرائیل طبق برنامه‌ای برای مهاجرت یهودیها از ایران باسرائیل تشریک مساعی بسیار نزدیکی با هم مینمایند باین ترتیب که این عمل فشارا کمی بر اسرائیل وارد و حداقل ضرر بحال بازرگانی و وضع مالی ایران داشته باشد.
نمایندگان (Jewise Agency) فلسطین و جامعه یهودیهای تهران هر دو مکرراً تأکید و مصرند باینکه سلسله پهلوی و جناب آقای نخست‌وزیر دوستان یهودیها میباشند.
سیاست متخذه دولت ایران اینست که مایل نیست اتباع یهودی ایران مملکت را ترک کنند اما اگر بخواهند بروند آزاد میباشند ولی میخواهند که مهاجرت بطئی و منظم باشند بشکلیکه فروش و تصفیه دارائی آنها در ایران در وضع اقتصادی کشور بی‌ترتیبی ایجاد نکند.
یهودیهای کردستان که در مناطق کوهستانی آنجا زندگی میکنند و از یکسال باین طرف تحت فشار و مضیقه همسایگان کرد بوده‌اند از این رویه استثناء هستند و علت این فشار اینست که چون کردهای آن ناحیه سنی هستند لذا پس از قضایای فلسطین و روش اعراب تحت تأثیر هم‌کیشان خود در ممالک عرب قرار گرفته‌اند. طبق آخرین آمار 6000 نفر از یهودیهای مذکور به تهران آمده و در یکی از دو اردوگاه قبرستانهای کلیمی و یا در معبد یهودیها مسکن کرده‌اند. در حدود شش الی هشت هزار نفر دیگر از آنها احتمالاً هنوز در کردستان هستند. در دهات دورتر از مرز فشار بر یهودیها بسیار کم و حتی اختلاف وجود ندارد. اینها یهودیهائی هستند که از دوران تفرقه یهودیان بیش از دو هزار سال است که در کوههای کردستان زندگی کرده و طریقه زندگی ایلات آنجا را اقتباس کرده‌اند.
1500 الی 2000 نفر از آنها از تهران با طیاره باسرائیل فرستاده شده‌اند و در حدود 2000 نفر دیگر در اردوگاه تهران هستند.

نقل وانتقال یهودیهای فراری عراقی از تهران سریعتر میباشد.یکی از دو اردوگاه تهران برای آنها اختصاص داده شده و باستثناء چند نفر که در شهر منزل دارند بقیه در آنجابرای مسافرت باسرائیل متوقف هستند. از آنها در این سال در حدود هشت‌هزار نفر به اسرائیل اعزام شده‌اند و بین 1000 الی 1500 نفر در اردوگاه بانتظار حرکت باسرائیل میباشند. ماهانه بین 300 تا 400 نفر از یهودیهای عراقی و از یهودیهای ایرانی هم در حدود 300 نفر فرستاده میشوند.
یهودیهای ایرانی بسیار فقیر بوده و رؤسای جامعه یهودیهای آنجا معتقدند که آنها برای فرار از فقر که عمومیت دارد باسرائیل میروند نه اینکه در اثر فشار یا مضیقه و یا تبلیغات قانونی.
در حدود 100 الی 110 هزار یهودی ایرانی هست که از آنها بعد از جنگ فلسطین 1500 نفر باسرائیل رفته‌اند. طبق اظهار جامعه یهودیهای ایران کلیمیهای مقیم این کشور از اعقاب اولین یهودیهائیکه به بابل تبعید شده‌اند میباشند و در اولین اوج ترقی ایران باین مملکت آمدند و طبق تاریخ تا فتوحات اسلامی در نهایت رفاه و برابری در ایران زندگی میکردند و از آن به بعد اکثریت آنها دچار فقر و بدبختی شده‌اند