ارباب قمي

آيت‌الله ميرزامحمد اشراقي مشهور به ارباب قمي فرزند محمدتقي‌بيك قمي در 1276قمري در قم متولد شد. در اوان جواني به تهران رفت و از عالمان وقت آنجا بهره‌هاي فراوان برد. سپس به قصد ادامه تحصيل راهي نجف شد و از محضر استادان بزرگي چون آخوندخراساني و ميرزاحبيب‌الله رشتي و بزرگاني ديگر بهره‌ برد تا به درجه اجتهاد نائل شد. سپس به قم بازگشت و عهده‌دار تدريس، اقامه جماعت و تبليغ دين گرديد. پيش از تأسيس حوزه علميه قم به دست آيت‌الله شيخ‌عبدالكريم حائري او در قم مرجعيت ديني داشت و از اين رو در امور روزمره مردم دخيل بود تا آنجا كه در پي جنگ اول جهاني و هجوم روسها در قم او تنها عالمي بود كه براي آسايش مردم قم با روسها مذاكره و ظاهراً قراردادي مبني بر حضور نيروهاي روسي در خارج شهر امضا كرد. پس از تأسيس حوزه علميه قم او نيز در كنار شيخ‌عبدالكريم حائري به تدريس و تربيت عالمان بسياري كوشش كرد كه برخي از آنان حاجي‌ميرزامحمد فيض‌قمي، حاج‌شيخ‌عباس قمي، ميرزامحمدكبير قمي، شيخ‌حسن يونسي و بسياري ديگر بودند. از كوشش‌هاي علمي ديگر او آثاري است كه به رشته تحرير كشيده است. ارباب قمي سرانجام در دي‌ماه 1301 در قم درگذشت و در قبرستان شيخان دفن شد. آقاميرزامحمدتقي اشراقي، آقاسعيد اشراقي و آقامحسن اشراقي كه همگي از عالمان دين بودند از جمله فرزندان ايشانند. (احمديان، شيخان قم، صص 87.