ابوالحسن‌خان پورزند
فرزند صمصام‌السلطان در سال 1267ش در تهران متولد شد. پس از طي دوره تحصيلات مقدماتي در مدرسه صاحب‌منصبان ژاندارمري داخل شد و بعد از پايان دوره مدرسه با درجه افسري وارد خدمت ژاندارمري گرديد. او در واحدهاي مختلف به عنوان فرمانده دسته و گروهان خدمت نمود و در جريان جنگ جهاني اول كه موضوع مهاجرت پيش آمد و دولت موقت ايران در كرمانشاه به رياست نظام‌السلطنه مافي تشكيل گرديد، ابوالحسن‌خان با گردان خود به سمت قم حركت كرده و با استقرار در شورآباد با نيروي قزاق روس به جنگ پرداخت. ابوالحسن‌خان در سال 1300ش پس از انحلال ژاندارمري و ادغام آن در ارتش با درجه سرهنگي وارد قشون شد و به فرماندهي يك قسمت از نيروهاي اعزامي به آذربايجان منصوب گرديد. او مدتي رئيس قشون اردبيل بود و در جنگ با سيميتقو و فتح قلعه چهريق فرمانده واحد نظامي در شرفخانه بود. وي در سال 1302 درجه سرتيپي گرفت و فرمانده تيپ لرستان شد. در سال 1303 در سفر جنگي سردارسپه به خوزستان، ابوالحسن‌خان با تيپ خود براي جلوگيري از الحاق احتمالي والي پشتكوه به شيخ‌خزعل، به آن سامان اعزام شد و در 1307ش در ابتداي شروع شورش عشاير فارس، فرمانده تيپ مستقل فارس گرديد. وي در چند مرحله با عشاير به جنگ پرداخت ولي به طور ناگهاني سمتش تغيير يافته، سرتيپ شاه‌بختي جاي او را گرفت. آنگاه فرماندار نظامي لارستان و خمسه گرديد. در اين مأموريت نيز ديري نپاييد تا اينكه در سال 1311 حكمران لرستان شد. تا سال 1320 مأموريتهاي نظامي او بيشتر در غرب كشور بود. او مدتي فرمانده لشكر آذربايجان گرديد. پورزند سپس رياست دادرسي ارتش، رياست قورخانه و رياست اداره اصلاح نژاد اسب را بر عهده گرفت. وي در سال 1322 به درجه سرلشكري نايل آمد و در هفتم شهريور همان سال از سوي متفقين به جرم طرفداري از آلمانها دستگير و در اراك زنداني شد و مدت يك سال حبس كشيد. پس از آزادي، در سال 1324 با تسليم لشكر آذربايجان به پيشه‌وري و توقيف سرتيپ درخشاني، وي فرمانده لشكر آذربايجان شد و با چند واحد به سمت تبريز حركت نمود. او در شريف‌آباد قزوين در مواجهه با قواي روسيه و توقف حركت لشكر، وارد مذاكره با شورويها شد و چون توفيقي به دست نياورد به تهران بازگشت و جاي خود را به سرتيپ شعري داد. سرلشكر ابوالحسن‌خان پورزند در ارديبهشت 1326 وفات يافت. (اطلاعات، «درگذشت يك فرزند رشيد ايران»، ص 6؛ عاقلي، شرح حال رجال سياسي و...، ج 1، صص 381ـ380)