كیش ویلاهایی برای هزار نورچشمی

كنستانتین پادشاه بركنار شده یونان و همسرش در این پانزده روز در كیش به سر می‌برد. در همین ایام منزل نخست وزیر(هویدا) هم در كیش ساخته و آماده شد و یك شب مهمانی افتتاح دارد. یك شب علم مهمانی داد. یك شب هم گارد شاهنشاهی، روزها به سوای یا پیاده‌روی بعد از شام می‌گذشت. گاهی قایق‌سواری می‌كردند. فرح همسر شاه چند مربی غواصی استخدام كرده بود كه فنون غواصی در آب یا اسكی آبی یا جت اسكی را به او می‌آموختند. علم از دخترش "ناز" خواست كه تصاویر زیادی از شاه در حال پیاده‌روی، اسب‌سواری، قایقرانی بردارد. طی چند روزی كه آن‌ها در جزیر كیش بودند سری هم به جزیر ابوموسی زدند. سفیر شوروی هم سری به كیش زد. «در ایامی كه در كیش بودیم سفیر شوروی هم برای شرف‌یابی آمد و دو شب با خانم خود مهمان بود. خیلی تعجب داشت كه چطور او را در بازدید از جزیره آن همه آزاد گذاشته‌ایم" (جلد ۵ خاطرات علم، ۱۳۵۴، ص ۲۴). در آن روزها، كیش، قرارگاه سیاسی دوم دربار شده بود. علم می‌نویسد پیام كسینجر وزیر خارجه آمریكا را كنار دریا به دست شاه داد و جوابی را كه شاه داده پشت پاكت نوشته است. همینطور پیام ملك حسین كه به وسیله فریدون موثقی سفیر ایران در اردن ارسال داشته بود، در كیش به دست شاه داده شد. نخستین خریداران در آن روزها كار ساختن ویلاها به سرعت پیش می‌رفت، خریداران نخستین ویلاها كه با پرداخت بیعانه ناچیزی نامشان در فهرست ساكنان بعدی جزیره ثبت می‌شد، بعضی ۱۰۰ هزار ریال، بعضی‌ها یك میلیون و یك صد هزار ریال، بعضی‌ها یك میلیون و بعضی دو میلیون و پانصد هزار ریال می‌پرداختند. كسانی كه سعی می‌كردند دارای ویلایی در جزیره شوند چندان به آینده جزیره امید نداشتند و انگیزه اصلی آن ها نزدیك شدن و تقرب به حضور ملوكانه وشرف حضور داشتن در فاصله‌ای نزدیك به اقامتگاه شاه بود كه از این نزدیكی اقامتگاهی، احتمال دیدار شاه و دریافت پست و مقام و امتیازات متصور بود. برای این كه بدانیم ویلاها چگونه ساخته می‌شد و شیوه‌ معماری آن چگونه با استفاده از صورت‌جلسه‌های تهیه شده به شرح وضعیت این ویلاها می‌پردازیم. جزیره‌ای برای فقط ۱۰۰۰۰ تن خاصان ویلاها و اماكن مسكونی جزیره : ویلاهایی كه در طول فعالیت طرح پیشین سازمان (سابق) عمران كیش در جزیره ساخته شد، در چندین گروه و با عملكرد وعناصر متشكله مختلف بود و به طور كلی شامل سه گروه ویلاهای عمومی، ویلاهای اختصاصی و كلبه‌ها و كابانا بوده است. ویلاهای عمومی با عناوین كدگذاری شده ویژه‌ای همچون ویلاهای تیپ A تیپ B تیپ T۱ تیپ T۲ و نیز T۳ تیپ A۱ و تیپ B۱ نامگذاری شده‌اند. بعضی از ویلاها، یك طبقه بعضی دوطبقه و بعضی سه‌طبقه‌اند. مشخصه‌های این ویلاها را كه برای نخبگان به ترتیب مقام و موقعیت و درجه و میزان اهمیتشان در دستگاه در چندین درجه و مشخصه ساخته می‌شد، از این قرار بود. نگاهی به روند احداث ویلاها بر اساس صورت جلسه‌های هیات مدیره وقت سازمان در آذرماه سال ۱۳۵۲ اعلام شده كه كار ساختمان ۲۲ دستگاه ویلاهای یك طبقه به سرعت پیشرفت كرده و به زیر سقف رسیده است. "مدیرعامل به عرض رساند كار ۴۴ دستگاه ویلاهای یك طبقه خیلی پیشرفت نموده و در حال حاضر كار ساختمانی به زیر سقف رسیده است." "كار ویلاهای دوطبقه شروع شده و عملیات پی‌كنی برای بتن‌ریزی فوندانسیون در حال اتمام است.» آقای بهبهانیان گفتند كارها بایستی سریع‌تر انجام گیرد و سازمان ترتیبی دهد كه تعداد بنا و كارگر زیادتر شود تا پیشرفت كار بیشتر گردد. مدیرعامل به عرض رساند كه به علت نداشتن جای كافی برای بنا و كارگر وهمچنین مشكل تغذیه آنان فعلاً میسر نیست كه تعداد كارگر را بیشتر نمود در هر صورت مطمئناً كارها قبل از موعد قرار به پایان خواهد رسید. خواب در ویلا، مهمانی در هتل در این وقت تیمسار خادمی با اجازه جناب آقای علم اظهار داشتند كه ویلاها طوری ساخته شوند كه مشكل صرف غذا و سرویس و غیره كاملاً حل گردد. مثلاً هر خانواده بتواند غذای سبك خود را در ویلای خود صرف نماید و برای مهمانی از هتل استفاده نماید و از نظر سرویس و باغبانی و نگهداری هم بهتر است كه هزینه دو سال اول آن را روی بنای ویلاها بكشند تا دو سال صاحبان آن خیالشان راحت باشد و با احتساب مثلاً ۱۰ الی ۲۰ درصد هزینه ساختمانی در بنای ویلاها این نظر تامین می‌گردد. اول هتل، بعد ویلا "آقای بهبهانیان اظهار داشتند قیمت ویلاها با توجه به كلیه هزینه‌ها اگر از متری ۰۰۰/۴۰ ریال كمتر باشد مناسب‌تر است و بهتر فروش خواهد رفت." "مدیرعامل اظهار داشت با ترقی قیمت‌ها در تهران هم ساختمان لوكس با كلیه تجهیزات ومبلمان به مراتب گرانتر به فروش می‌رسد. در مورد فروش ویلاها هم عده زیادی مراجعه و تقاضای خرید نموده‌اند كه در دفتر سازمان منعكس است." "از آقای دكتر رام نسبت به پیشنهاد بهای ویلاهای سوال شده،‌اظهار داشتند من اصولاً با ویلاسازی مخالف بودم زیرا باید اول هتل‌ها پر شود و بعد بروند دنبال ویلا و این آپارتمان‌ها مثل هتل هستند زیرا به هم چسبیده است. هتل برای توریست‌ها "جناب آقای علم فرمودند : اول باید ویلاها ساخته شود كه مردم بروند در منزل خود، سپس بروند هتل و هتل بیشتر برای توریست‌ها ساخته می‌شود." "آقای بهبهانیان اظهار داشتند این آپارتمانها كه مبله می‌گردد بهتر از هتل می‌شود زیرا قشنگ‌تر و راحت‌تر است مردم راغبتر به هر حال نسبت به تعیین بهای ویلاها پیشنهاد نمایید تا پس از بررسی مشخص گردد." "با مذاكرات مفصل مقرر گردید ویلاهای كنار دریا (كاملاً مشرف به دریا) از قرار متر مربعی ۳۸۰۰۰ ریال و ردیف دوم ۳۷۰۰۰ ریال و ردیف سوم ۳۶۵۰۰ ریال تعیین گردد." مشرف به دریا "جناب آقای علم فرمودند به طور كلی یك آپارتمان با كلیه هزینه‌ها و پیشنهادها شما چند تمام می‌شود؟ "مدیرعامل به عرض رسانید بسته به مساحت خالص زیربنا در حدود ۴ الی ۸ میلیون ریال شامل هزینه ساختمانی با مبلمان و تاسیسات روشنایی و غیره حداكثر متر مربعی ۳۸۰۰۰ ریال می‌گردد كه این مبلغ در جزیره كیش با موقعیت‌ها و امتیازات زیاد و بهترین فصل زمستانی كه دارد بسیار مناسب و ارزان است كه البته با اجازه هیأت محترم مدیره در پروژه بعدی ویلاسازی كه كاملاً مشرف به دریا خواهد بود و با در نظر گرفتن ترقی هزینه ساختمانی گرانتر عرضه خواهد شد. مدیرعامل اضافه نمود كه در مورد ویلاها به طور كلی در نظر است دستگاههایی كه نزدیك‌تر ومشرف به دریاست متر مربعی ۳۸۰۰۰ ریال و دستگاههای بعدی ارزانتر فروخته شود. جناب آقای علم فرمودند همان‌طور كه قبلاً گزارش دادید ویلاها از فروردین ۱۳۵۴ تا خرداد ۱۳۵۴ آماده می‌گردد، آیا آب و برق و سرویس آن هم حاضر خواهد بود كه خریداران آن‌ها بتوانند در آن سكونت نمایند و در آسایش باشند. "آقای بهبهانیان اصرار نمودند كه این ویلاها تا نوروز آینده كاملاً‌ آماده گردد كه بتوان از آن استفاده نمود زیرا هم فروش به نفع سازمان است وهم از نظر تبلیغ زیرا چنانچه به تعویق بیفتد با بالا رفتن هزینه ساختمانی به ضرر سازمان نیز خواهد بود. مدیرعامل معروض داشت همان‌طور كه قبلاً به استحضار رسیده كار ساختمانی ومبلمان ویلاها در نوروز امسال و بهار ۱۳۵۴ آماده خواهد شد ولی لازم است به عرض بدون نقص ویلاها با تمام تجهیزات مورد استفاده كامل ساكنین آن قرار خواهد گرفت. كار ساختمانی و تجهیزات ویلاها همان‌طور كه قبلاً به عرض رسید ۱۵۲ دستگاه آن قبل از پایان امسال آماده خواهد شد و سازمان تاكنون ۹۶ دستگاه آن را پیش‌فروش نموده است و برای بقیه نیز متقاضی می‌باشد و كار ساختمانی بقیه ویلاها تا ۳۰۰ دستگاه بزودی شروع خواهد شد و سازمان اجازه می‌خواهد اولاً تبلیغی از طریق تلویزیون و رادیو و مطبوعات بنماید ثانیاً در حدود ۱۰۰۰ دستگاه قبلاً پیش فروش نماید كه سالانه ۳۰۰ دستگاه آن را تحویل دهد و این امر كمك مالی به سازمان خواهد نمود. ضمناً برای متقاضیان نامه ارسال شده كه علی‌الحساب برای هر دستگاه مبلغ یك میلیون ریال پرداخت نمایند. در مورد تبلیغ فروش، آقای بهبهانیان اظهار داشتند بهتر است بگذارید ۱۵۲ دستگاه كاملاً مجهز آماده گردد كه بتوان به مردم نشان داد، در آن حال تبلیغ موثر خواهد بود. ویلاهای یك طبقه دو طبقه نیز از نظر ساختمان تكمیل گردیده و بدلیل فوق‌الذكر مبله نگردیده ولی سعی خواهد شد كه حداقل چهار دستگاه از ویلاهای یك طبقه موقتاً مبله گشته و در ایام عید مورد بهره‌برداری و استفاده مهمان‌ها قرار گیرد. در مورد بازار، پنجاه درصد از كار ساختمانی بازار نیز تمام شده است. خانه‌های روستایی ده سفین و بازار این دو روز به اتمام است و می‌توان در ایام عید در حدود ۱۰۰ خانوار از اهالی ده ماشه را به خانه‌های مذكور كوچ داد. دستگاههای تبدیل آب شور به شیرین به تدریج به جزیره حمل می‌گردد و در حال حاضر اولین دستگاه به جزیره كیش حمل گردیده و امید می‌رود كه بتوان در ایام نوروز آن را افتتاح نمود. منازل بومی : علاوه بر ویلاهای یك دو و سه طبقه، هتل‌ها و شهرك پایگاه هوایی،‌ تعدادی منازل بومی با معماری سنتی و تعدادی منازل بومی به سبك جدید ساخته شده به وسیله سازمان (سابق) عمران كیش در جزیره به چشم می‌خورد. كیش، ماشه،‌ سفین و دیهو چهار مركز عمده سكونت اهالی تا سال ۱۳۵۰ بوده است. پس از اجرای عملیات عمران كیش به وسیله سازمان (سابق) عمران كیش، شهر كیش ماشه از جمعیت تخلیه شد و اهالی آنجا به سفین انتقال داده شدند و شهری جدید به نام سفین جدید شكل گرفت.به دنبال آن، اهالی روستای سه حجم (سجم) به همراه روستای دیهو نیز بدان علت كه آبادی‌هایشان در محدوده طرح عمران واقع شده بود،‌ ناچار به تخلیه روستاهای خود شدند و به سفین جدید انتقال یافتند. این خانه‌ها مختصاتی سنتی داشته و ساده و بدون تزیینات بوده است. ۱۳۵ خانوار بومی در این منازل اسكان داده شده بودند و طراحان معماری كیش بر این نظر پا می‌فشردند كه این منازل با توجه به موقعیت جغرافیای، شرایط زندگی و معتقدات مذهبی روستاییان، برای آنان كاملاً مطلوب است. یك بازار سنتی، مدرسه و مسجد در این شهرك ساخته شده بود. درباره معماری منازل، یكی از محققان می‌نویسد : "معماری جدید كه خود تقلید از معماری بومی و سنتی جزیره است و نمونه آن در شهر سفین به كار رفته، تفاوت چندانی با معماری سنتی ندارد برخلاف معماری سنتی جزیره كه اتاقها در اطراف حیاط به اتاق‌ها اختصاص دارد و در مقابل آن نیز آشپزخانه و حمام و آبریزگاه ساخته شده است. تعداد این خانه‌ها ۱۰۴ واحد و مساحت كل زیربنای آن‌ها بیش از ۱۲۰۰۰ متر مربع و ساختمان‌ها یك طبقه و در بعضی نواحی دو طبقه شامل خانه‌های یك و دو و سه و چهار اتاقی می‌باشد و اسكلت و سقف و نمای این خانه‌ها مانند سایر ساختمان‌ها كف آن‌ها بتون، درها چوبی و حمام و روشویی و آشپزخانه در پایین حیاط و خیلی مختصر و ساده ساخته شده است. ساختمان‌ها معمولاً فقط سه اتاق دارد و فاقد تاسیسات خنك‌كننده است. قسمت دوم بخش خدماتی بخش خدماتی طرح توسعه (سابق) كیش شامل پست‌های برق، نیروگاه و خطوط انتقال نیرو، تاسیسات آب، فاضلاب، دستگاه‌های آب شیرین كن، مخابرات، رادیو و تلویزیون، بخشداری، ژاندارمری، گمرك، بندر و اسكله، تاسیسات شركت نفت (دپوی مخازن و اسكله مخصوص)، سردخانه، رختشویخانه، نانوایی، شیرینی‌پزی، بهداری، درمانگاه، آتش‌نشانی و موسسات دیگر است. برای نمونه به چند باب از تاسیسات اشاره می‌كنیم : ساختمان تلویزیون یا مركز استودیو در دوطبقه بنا شده، تمام دیوارهای آن با قطعات عایق صوتی پوشیده شده و دارای دستگاه تهویه است. سه دستگاه فرستنده كیلوواتی چهار كاناله تلویزیونی و یك دستگاه HF و یك خط تله پرینتر در این مركز نصب شده است. گذشته از ساختمان تلویزیون، در ساختمان دیگری فرستنده اف . ام رادیو نصب شده است. بندرگاه كیش در كرانه شمالی جزیره به منظور بارگیری و تخلیه‌ كشتی‌های حداكثر دوهزار تنی كه آبخور آن‌ها از پنج متر مربع تجاوز نمی‌كند با حوضچه‌ای به مساحت ۱۶۰ هزار متر مربع به ابعاد ۴۰۰×۴۰۰ متر مربع ساخته شده است. بندرگاه از طریق جاده‌ای آسفالته به عرض ۷ متر و به طول ۴۵۰ متر از محل انشعاب تا در ورودی به جاده اصلی ارتباطی موجود در جزیره مرتبط می‌شود و به بقیه ساختمان‌ها و مستحدثات موجود در جزیره راه می‌یابد. تاسیسات آب‌شیرین كن در غرب بندرگاه و نیروگاه وانبارها و سردخانه‌ها در نزدیكی آن قرار دارند. بندرگاه دارای دو موج‌شكن به طول‌های ۳۳۷ و ۷۲۴ متر است. در این بندر تجهیزاتی برای تخلیه مواد سوختی (مایعات) و پهلوگیری كشتی‌های مسافربری در نظر گرفته شده است. تشكیلات آتش‌نشانی نیز پیش‌بینی شده بود. در این اسلكه دستگاه‌های سوخت‌رسانی، آب‌رسانی، تلفن سراسری ساختمان بندری، انبار و یك دستگاه پمپ خانه نیز پیش‌بینی شده بود. ▪ سردخانه : دو سردخانه ۳۰۰۰ و ۸۰۰ تنی با هشت سالن بزرگ در جزیره احداث شده بود كه در سال‌های بعد مورد بهره‌برداری قرا رگرفته است. نیروگاه : نیروگاهی بزرگ در جزیره نصب شده بود كه پست‌های ترانسفورماتور آن در هتل بزرگ، منازل، كاخ زمستانی، بازار، منازل سه طبقه، كاخ شماره ۲، كلبه‌های هتل بزرگ، مهمانسرا، مركز آب، نیروگاه، كمپ مركوری، دهكده سفین، فرودگاه ساختمان‌های معروف به ششصد دستگاه و كمپ كیش مستقر شده بود. در نظر بود ژنراتور عظیم بیست و پنج هزار كیلوواتی (كه قرار بود نصب شود) و چند موتور دیگر، روشنایی جزیره را تامین كند. ▪ فاضلاب : لوله‌های فاضلاب كمتر به طول ده كیلومتر بین ایستگاه‌های مختلف پمپاژ كشیده می‌شد. ▪ نفت : یازده مخزن بزرگ، مواد نفتی را در خود جای می‌داد. بعضی از این مخازن به نگهداری بنزین هواپیما اختصاص داشت. ▪ بخش تجاری : بخش تجاری ومركزی شهری در بخش میانی تأسیسات ایجاد شده در جزیره شكل‌ گرفته و پاره‌ای اماكن شهری و خدماتی و فروشگاه‌های تجاری در آن مستقر شده بود. بازار و بانك در این منطقه، در كنار هم برای داد و ستد كالاها و مبادله ارز دایر شده بود. خاكی بر سرتان كنید! به رغم گزارش های درخشان، زمانی فرا می‌رسد كه مدیرعامل، عجز خود را از پیش بردن یكی از طرح‌های ضروری اعلام می دارد و اعتراف می‌كند كه پیمانكار در تخصص‌ ناشی است، مهندس مشاور هم برای اولین بار چنین طرحی را در این قسمت دنیا طراحی كرده ومشكلات بسیاری را پیش‌بینی نكرده است و بدتر آن كه صاحب كار هم اطلاعات فنی در این خصوص ندارد. "مدیرعامل در مورد عدم پیشرفت كار بندرسازی به عرض رسانید كه پیمانكار دراین كار تخصصی ناشی می‌باشد و مهندس مشاور هم برای اولین بار چنین طرحی را در این قسمت دنیا طراحی نموده و مشكلات بسیاری را پیش‌بینی ننموده است و صاحب كار هم متاسفانه چون اطلاعات فنی در این خصوص ندارد مثل سازمان عمران كیش نتوانسته است اظهارنظر بنماید. شاهنشاه امر فرمودند "در هر صورت یك خاكی بر سرتان بكنید و این كار را هم هر چه زودتر بكنید.» احداث نشود! درباره احداث تأسیسات شیلات در جزیره كیش، مدیرعامل كسب تكلیف كرد. جناب آقای علم فرمودند به شرف عرض رسید، امر فرمودند احداث نشود. شاه و فرح وخانواده سلطنتی در كیش مرحوم منصور كرمی ملایری یكی دیگر از كاركنان قدیمی سازمان عمران كیش سابق در مصاحبه‌ای با نویسنده گفت : سازمان عمران كیش در تاریخ ۱۶/۱/۵۱ به دستور شاه و پس از پایان كارهای شركت مركوری، به مدیریت محمود منصف پیرامون عمران جزیره كیش تاسیس شد. هیات مدیره، محمود منصف مدیرعامل و عضو هیات مدیره، جعفر بهبهانیان عضو هیات مدیره، ارتشبد نعمت‌اله نصیری عضو هیات مدیره، هوشنگ رام عضو هیات مدیره. اینجانب منصور كلامی ملایر در آن دوران در شركت مركوری كار می‌كردم كه پس از تأسیس سازمان عمران كیش در ۲۷/۷/۵۷ به آن سازمان منتقل شدم. شركت مركوری شركتی خصوصی بود كه شركای آن عبارت بودند از محمود منصف، پرویز خوجوی، علی فرزانه، دكتر احمد فرزانه وهوشنگ چنگیزی. این شركت تا سال ۱۳۴۷ فعالیت می‌كرد. وقتی به سازمان عمران كیش منتقل شدم در آن سازمان كارهای دفتری به من ارجاع شد و چون از روز دوم فروردین هر سال خانواده شاه برای گذراندن ایام تعطیلات عید به جزیره كیش می‌آمدند، اینجانب همه ساله برای پذیرایی تهیه تداركات سفر آنان به جزیره فرستاده شدم. در آن دوران فقط كاخ شاه و كاخ علم به اضافه دو باب كلبه در جزیره احداث شده بود. مدت شش سال ما برنامه مزبور را داشتیم و از دربار می‌آمدند و در آنجا اقامت می‌گزیدند. جزیره در آن دوران فقط جنبه استراحتگاه بهاری خانواده سلطنت و مهمانان آنان را داشت كه در بهار و زمستان به جزیره می‌آمدند و جزیره بسیار مورد توجه قرار گرفته بود. سپس شاه دستور داد كه جزیره به صورت منطقه جهانگردی برای خارجیان درآید. متعاقب صدور این دستور و تاسیس سازمان عمران كیش، نسبت به احداث هتل اقدام شد. پس از هتل، كاخ نخست‌وزیری ساخته شد كه اكنون آكواریوم شده است. سپس كازینو ساخته شد و در جوار همین هتل و كازینو تعدادی ویلای یك طبقه ساخته شد كه احداث این طرح‌ها همزمان با هم آغاز شد و به پایان رسید. ویلاها بیش‌تر برای متقاضیانی بود كه آن‌ها را خریداری كرده بودند. هر سال روز دوم فروردین، ابتدا فرح و فرزندان او و سپس شاه به جزیره می‌آمدند و تعطیلات نوروز را به شنا و اسب‌سواری و اسكی روی آب و قایقرانی و بازی گلف و تنیس می‌گذراندند و تا چهاردهم در جزیره می‌ماندند. هنگامی كه كاخ ولیعهد ساخته شد، به دستور شاه قرار شد خانواده سلطنتی زمستان‌ها از رفتن به سوییس و اقامت در سن مورتیز (كه خطراتی برای آن‌ها داشت) خودداری كنند و هر سال در زمستان، فرزندان شاه به جزیره می‌آمدند و پانزده روز در جزیره كیش اقامت اختیار می‌كردند و این دوره اقامت، سواری اقامت دوران نوروزی آنان بود. ولیعهد و برادر و خواهران او در حدود پانزده روز، زمستان را در كیش می‌ماندند كه این ایام مصادف با دی ماه یا بهمن ماه بود. بنابراین خانواده سلطنتی فقط در زمستان و بهار از كیش استفاده می‌كردند و مخصوصاً زمانی كه مهمانانی از خارج برای شاه می‌آمدند آن‌ها را هم برای مدت دو یا سه روز به جزیره می‌آوردند. اداره مركزی سازمان عمران كیش در سه راه تخت طاووس محل كنونی سازمان اوقاف قرار داشت. در آن دوران،‌مدیرعامل سازمان محمود منصف بود كه خانم آمریكایی ایشان به نام ویرجینیا منصف هم در امور گرافیك سازمان كار می‌كرد. رییس پلیس جزیره هم سرهنگ دیویس انگلیسی بود و عده‌ای از ایرانیان را از تهران و شیراز استخدام كرده بود كه به عنوان مامور انتظامات وكنترل ترافیك خدمت می‌كردند. مناسبات منصف با بیگانگان بسیار گرم بود و او را به نام كوچك استانلی می‌خواندند! همسر او نیز یك زن قد بلند آمریكایی بود. علم،‌منصف را كه خواهرزاده‌اش بود، بسیار دوست می‌داشت و منصف اغلب با پای بدون كفش در اتاق‌های سازمان راه می‌رفت و سر و وضع هیپی‌ها را داشت. سازمان دارای قسمت كشتی‌سازی و امور بازرگانی بود كه در كنار اداره اصلی فعالیت می‌كرد پس از مراسم افتتاح در پاییز سال ۱۳۵۶، برای اولین بار گروه مهمانان خارجی و بلند پایگان ایرانی كه در هتل و ویلاهای كیش پذیرفته‌ شدند در پانزدهم اسفند ماه پنجاه و شش بود كه در آن زمان تعدادی از ویلاها آماده شده بود تا به خریداران آن تحویل گردد. تعدادی از ویلاهای دوطبقه و سه طبقه هنوز آماده نشده بودو نیمه آماده بود. اما وسایل و تزیینات آن‌ها آماده شده بود كه پس از به پایان رسیدن و احداث در ویلاها نصب شود. هتل نیز برای پذیرایی مهیا شده بود. منظره‌ای كه در اداره هتل جلب توجه می‌كرد این بود كه كاركنان هتل شایان در آن زمان همگی فرانسوی بودند. از كاركنان آشپزخانه، سرآشپز و گارسون (میزبان) تا پیشخدمت و اتاقدار و رفتگر همه فرانسوی بودند و گویا مسوولان وقت این توانایی و استعداد را در ایرانی‌ها ندیده بودند كه ظرفشوی و خدمتكار و حتی جاروكش را از فرانسه آورده بودند. سرپرست هتل آقای پال هم از كازینوداران هتل داران معروف فرانسه بود. شایع بود این‌ها آمده‌اند به طور رایگان سه ماه هتل كیش را بگردانند و طرز كار و میزان مشتری و امكان جذب جهانگرد را شناسایی و بررسی كنند و در صورت مطلوب بودن، هتل را از سامزان اجاره و خودشان هتل و كازینو را اداره كنند. بعد از هاردهم فروردین ۵۷ فرانسوی‌ها كلیه وسایل را جمع كردند و در روغن خواباندند. حتی اشیای آشپرخانه را در روغن گذاردند و بسته‌بندی كردند تا در اسفند ماه ۱۳۵۷ بازگردند و دوباره شروع به كار كنند. در آن روزها دستور داده می‌شد كلیه كاركنان و كارگران ساختمانی تعطیل كنند كه جزیره خلوت شود و كسی مزاحم مهمانان نباشد و اصل بر این بود كه هیچ كسی از ایرانی‌ها را به جزیره راه نمی‌دادند، مگر افراد بسیار بلندپایه و شناخته شده را. در نوروز سال ۵۶ خانم‌های فرانسوی نیمه‌برهنه مینی ژوب‌پوش اداره هتل و كازینو را به عهده داشتنند و اداره میزهای انواع بازی‌های قمار با آنان بود. میزهای قمار راه افتاد و پشت هر میز یك خانم ایستاد و مقدار ژتون و كارت جلویش قرار داشت. در آن روزها بازار فرش ویلاها گرم شده بود. به یاد دارم ولیعهد ابوظبی و پسر پادشاه عمان هر یك تقاضای خرید ویلا كرده بودند. تصور می‌رفت شیوخ خلیج فارس به علت این كه پرواز از سواحل جنوبی خیلج فارس تا جزیره كیش فقط یك ربع ساعت به طول می‌انجامید مسافرت به كیش و حضور در جلسات كازینو را بپسندند و از سفر به اروپا و تركیه خودداری كنند. البته عده‌ای می‌آمند و تفریح می كردند و بازمی‌گشتند. آشپزها و گارسون وظرفشوی و مامور آسانسور و همه كاركنان هتل فرانسوی بودند. در میان مهمانان ایرانی به یاد می‌آورم وهاب‌زاده صاحب بی‌ . ام. و همچنین آقای كشكولی و عده‌ای از رجال و تیمساران می‌آمدند و مدتی اقامت می‌كردند وبازمی‌گشتند. خاطره‌ای كه به یاد می‌آورم میزان اختصاصی بودن جزیره كیش را نشان می‌دهد. روز سوم عید سال ۵۷ غلامرضا نیكِ‌پی شهردار وقت تهران با هواپیما به جزیره سفر كرد،‌ اما اجازه پیاده شدن به وی ندادند و او را از فرودگاه بازگرداندند. گفتند چون جزیره جا ندارد و در هتل، اتاقی به نام شما رزرو نشده است و ویلا هم نخریده‌اید، بی‌خود به جزیره آمده‌اید و باید به تهران بازگردید. وی ناچار شد برگردد و هرچه خواهش كرد موفق نشد وارد جزیره شود.