بازخوانی توانمندی های ارتش جمهوری اسلامی ایران

بیست و نه فروردین مصادف با سالروز ارتش جمهوری اسلامی ایران و بزرگداشت حماسه آفرینی های دلاورمردان نیروی زمینی ارتش است. همزمان با به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی، ارتش که پیکره اصلی آن را جوانان برومند خانواده های مسلمان و اغلب مستضعف ایرانی تشکیل می داد به ندای رهبر انقلاب لبیک گفت و در نتیجه همصدا و همراه با امت در براندازی نهایی رژیم ستمشاهی تلاش های خستگی ناپذیری را آغاز کرد به همین مناسبت از سوی امام امت روز بیست و نه فروردین به نام ارتش نامگذاری شد.
این روز فرخنده موهبتی است تا هر سال به یاد فداکاری ها و از خودگذشتگی های ارتش مظلوم جمهوری اسلامی ایران، تاریخ سرافرازی ایران اسلامی را مرور کنیم، آنچه در ذیل خواهد آمد، خلاصه ای از مهمترین اقدامات ارتش سرافراز ایران اسلامی از ابتدای تاسیس تاکنون است.

ارتش، انقلاب و تحولات پس از آن
پیوستن نیروهای ارتشی به صف مردم انقلابی و رهبری نهضت اسلامی ایران، در پیروزی آن نقش اساسی و تعیین کننده داشت. نیروهای مسلح در سایه رهنمودهای داهیانه رهبر کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) به معنی وجودی خود پی بردند و همین امر منجر به پیوستن آنان به رهبری انقلاب و همگام شدن با مردم بود.
شاه که در برابر مخالفت وسیع مردمی و تظاهرات و راهپیمایی های خیابانی دیگر قادر نبود به سازمان هایی چون ساواک و شهربانی تکیه کند، به ناچار به ارتش روی آورد و آن را به خیابان ها کشاند تا در برابر مردم بایستند. اما روند انقلاب اسلامی، عکس آن را به اثبات رساند. هرچه از حضور نیروهای ارتش در خیابان ها و تماس آنها با مردم انقلابی می گذشت امکان کاربرد مؤثر آن علیه انقلاب و سرکوب مردم کمتر می شد. مهمترین عاملی که در این میان موجب روی آوردن نظامیان به سوی انقلاب و انفعال نظام شاهی شد، راهبرد رهبری انقلاب اسلامی در ارتباط با ارتش بود.
امام خمینی(ره) که از آغاز کار. جدا کردن ارتش از شاه را به طور آگاهانه دنبال می کردند، در تمامی پیام های خود از مردم می خواستند که به نیروهای ارتش احترام بگذارند و به آنان اهانت نورزند و متقابلاً با تاکید بر روح استقلال طلبی نظامیان و انتقاد بر وابستگی ارتش به بیگانگان احساسات و عواطف دینی و مردمی ارتشیان را از بالقوه به حالت بالفعل درآورد و از این رو آنان به انقلاب پیوستند و از رهبری اسلامی تبعیت کردند.
گسستن از رژیم منفور ستم شاهی و پیوستن به اقیانوس ملت و بیعت با رهبر انقلاب به صورت های مختلف ابراز می شد. فرار روزافزون سربازان از پادگان ها و پیوستن به مردم، استنکاف و خودداری از مقابله با مردم، خلق حماسه جاوید لویزان، سرپیچی از دستورات سرسپردگان شاه، همصدایی افسران و درجه داران جوان آن روز با مردم در راهپیمایی ها با لباس شخصی و نظامی، خنثی کردن کودتای 21بهمن 58 و سرانجام همکاری در سقوط رژیم شاه در تاریخ 22 بهمن 57، از جمله این اقدامات بود.
اگر روز 22 بهمن را روز سقوط رژیم ستم شاهی بنامیم، بجاست از روز نوزدهم تا بیست و دوم را روزهای پیوستگی کامل ارتش به انقلاب اسلامی نامگذاری کنیم. پس از پیروزی انقلاب گروه ها و احزاب مختلفی در کشور شروع به فعالیت کردند که بسیاری از آنها که دارای افکار مارکسیستی و التقاطی بودند به بهانه های مختلف نیروهای ارتش را که به انقلاب پیوسته بودند، امپریالیستی و ضدخلقی نامیده و در شعارهای خود، انحلال ارتش و ایجاد ارتش خلقی بی طبقه توحیدی را مطرح کردند، چرا که پیوستن ارتش به نظام اسلامی را موجب عقیم ماندن نقشه های پلید خود می دانستند. در این میان امام امت به عنوان بزرگترین و دلسوزترین حامی ارتش، پای در میدان نهادند و نقشه شوم دشمنان انقلاب را نقش بر آب کردند و طی پیامی تاریخی در 28 فروردین 1358به ضرورت حفظ ارتش و انسجام و یکپارچگی آن تکیه کردند.
بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی قدرت های استعماری کوشش کردند که به انحای مختلف به انقلاب اسلامی ایران ضربه وارد کنند و آن را از حرکت باز دارند. با توجه به اینکه در جریان انقلاب بسیاری از پادگان ها و مراکز انتظامی خلع سلاح و تصرف شده بودند لذا سلاح و مهمات آنها به دست بعضی از افراد شرور افتاد که بعدها سعی در ترور برخی از شخصیت های انقلابی بنمایند پس چند روز بطول انجامید تا مسئولین انقلاب بتوانند به وضعیت مراکز نظامی و انتظامی سر و سامان دهند و افراد آن را گردهم آورند. بنابراین نقش بسیاری از نیروهای انقلابی ارتش را در ایجاد سازمان ها و ارگان های جدید انقلابی مانند کمیته های انقلاب نباید نادیده گرفت. پس از پیروزی انقلاب حراست و پاسداری بسیاری از اماکن دولتی نظیر ساختمان نخست وزیری و صدا و سیما تا چند ماه به عهده ارتش بود. در جریان همه پرسی نظام جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 10 و 11 فروردین 1358 نیروهای ارتش در حفظ نظم و امنیت به نیروهای انتظامی کمک چشم گیری کردند تا بدانجا که این اتحاد و همبستگی بین ارتش، رهبری و ملت شریف ایران موجب کینه دشمنان انقلاب شد و رئیس ستاد مشترک ارتش شهید سپهبد قرنی که اولین شهید بعد از انقلاب است را به درجه رفیع شهادت رساندند.
از دیگر ترفندهای استکبار جهانی همراهی و ایجاد آشوبهای محلی و درگیری های قومی و منطقه ای از قبیل بلوای سنندج، گنبد، نقده، خرمشهر، مریوان، پاوه و... بود که با رشادت و هوشیاری ارتشیان غیور، تمام اندیشه های خام آنها نقش برآب شد.
در حرکت پرشور و انقلابی مردم ایران، هر چند ویران کردن یک نظام شاهنشاهی بسیار اهمیت دارد ولی آنچه به نظر می رسد بیشتر حائز اهمیت است حفظ ارزش های اسلامی و دینی بود که بعد از انقلاب شکل و گسترش می یافت. بنابراین اگر نبود، ایثار و مجاهدت مردان سلحشور ارتش جمهوری اسلامی ایران چه بسا انقلابی که به قیمت خون هزاران شهید حاصل شده بود به دست متجاوزین از بین می رفت.

ارتش و جنگ
با پیروزی انقلاب اسلامی در 22بهمن 1357و استقرار نظام مقدس جمهوری اسلامی در ایران دشمنان اسلام که شاهد طلوع و حیات دوباره آفتاب درخشان اسلام در دهه های پایانی قرن حاضر بودند، درصدد برآمدند تا ابتدا با کنترل و هدایت جریانات سیاسی و نفوذ بر آنها این انقلاب الهی را به انحراف بکشانند. جبهه ضداسلامی و ضدانقلابی، کودتا و ایجاد آشوب و ناامنی در استانها را نیز تجربه کرد اما امت مسلمان و بیدار و آگاه ایران به یاری خداوند منان و به رهبری حضرت امام(ره) آتش فتنه ها را خاموش کرد.
از نظر متحدان جبهه ضداسلامی، تحمیل یک جنگ نظامی اقدامی بود که می توانست انقلاب اسلامی و نظام نوپای جمهوری اسلامی را به شکست بکشاند و این شجره طیبه را از ریشه برکند. شرایط ناشی از پیروزی انقلاب اسلامی و فروپاشی نظام منحط ستم شاهی و وضعیت ارتش جمهوری اسلامی که در حال تحول و تبدیل شدن به یک ارتش اسلامی بود و از سویی با دسیسه ها و اقدامات عناصر نامطلوب تضعیف شده بود این خیال واهی را واقعی جلوه می داد.
سرانجام رژیم عراق پس از مقدمه چینی ها و ایجاد جو تشنج در روابط دو کشور و تلاش در مشوش نمودن اذهان سازمان ها و نهادهای بین المللی در تاریخ 26 شهریور 1359 به طور یکجانبه عهدنامه 1975را لغو و متقابلاً در تاریخ31 شهریور 1359حمله گسترده و همه جانبه ای را به مرزهای ایران آغاز کرد.
ارتش متجاوز عراق که به قصد تصرف چند روزه ایران آمده بود به مدت 34 روز در پشت دروازه های خرمشهر ماند. مقاومت نیروهای مردمی و ایثارگری رزمندگان اسلام سبب شد تا نیروهای متجاوز عراق با وجود موفقیت های اولیه نه تنها نتوانستند به اهداف اولیه خود دست یابند بلکه حرکت و پیشروی آنها متوقف گردید و این فرصتی مغتنم برای نیروهای مدافع بود تا در مرحله بعد او را به عقب برانند و مناطق اشغالی را بازپس گیرند.
یک روز بعد از عزل بنی صدر عملیات «فرمانده کل قوا خمینی روح خدا» در منطقه دارخوین و شرق کارون با شرکت یگانهایی از ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اجرا شد که در نتیجه آن نیروهای متجاوز عراق از جنوب آبادی سلیمانیه و محمدیه در شرق کارون به عقب رانده شدند. در عملیات ثامن الائمه که در 5 مهر ماه 1360 با شرکت یگانهائی از ارتش و سپاه و در پی لبیک به پیام حضرت امام(ره) مبنی بر شکست حصر آبادان انجام گرفت، نیروهای عراقی به غرب رودخانه کارون عقب رانده شدند و محاصره آبادان شکسته شد.
پس از عملیات ثامن الائمه تدبیر عملیاتی فرماندهان و مسئولان ارتش و سپاه بر این اساس قرار گرفت تا با انجام عملیات های برق آسا نیروهای دشمن را در یک منطقه منهدم نمایند و با اتکاء به موانع طبیعی و صرفه جویی در قوا نیروهای آزاد شده را در جای دیگر بکار گیرند و روند عملیات را به گونه ای تنظیم و اجرا کنند که سرنوشت جنگ هرچه زودتر تعیین شود.
با تشریک مساعی فرماندهان ارتش و سپاهی، طرح های دوازده گانه کربلا تهیه و به تصویب شورای عالی دفاع رسید. پیوستگی طرح های قید شده و آینده نگری موجود در آنها سبب شد تا نیروهای رزمنده اسلام در کمتر از هشت ماه پس از عملیات ثامن الائمه موفق شدند تا با عملیات های «طریق القدس» «فتح المبین» و «بیت المقدس»، کربلای 1و2 و 3- نیروهای عراقی را از بیشتر مناطق اشغالی بیرون برانند.
شکست های پیاپی عراق در منطقه آبادان و خرمشهر آمال باطل و توسعه طلبانه عراق را جهت کنترل خلیج فارس و منابع عظیم اقتصادی آن بر باد داد، به طوری که با مهار شدن پیشروی ارتش عراق و ایجاد وضعیت پدافندی حکومت بعثی ریاکارانه مسئله صلح و حل اختلافات از طریق مذاکرات سیاسی را عنوان کرد.
بدین ترتیب با وجود توفیق نسبی که ارتش عراق با اشغال خرمشهر و محاصره آبادان در روزهای نخست تجاوز به دست آورده بود ولی با تلاش جان برکفان ارتش و سپاه وضعیت تهاجمی نیروهای عراقی به کلی متوقف شد. ماشین جنگی متجاوز پشت مواضع پدافندی نیروهای مسلح ایران زمینگیر شد و در سه مرحله شهرهای خرمشهر، هویزه و پادگان حمید از لوث وجود دشمنان پاکسازی شد و بیش از پنج هزار کیلومترمربع از خاک میهن اسلامی از تسلط اجانب آزاد شد.
نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی ایران در طول هشت سال دفاع مقدس آنچه در توان داشتند برای دفع تجاوز و کسب پیروزی و افتخار انجام دادند و شاهد این امر واقعیتی است که حضرت آیت الله العظمی خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرماندهی کل قوا در دیدار فرماندهان پرسنل ارتش بر آن تاکید فرمودند: «اگر ارتشی در دنیا باشد که جنگ را در میدانهای واقعی نبرد تجربه نکند این ارتش یک ارتش واقعی نیست. لااقل یک ارتش سرافراز نیست اما آن ارتشی که جنگ را با پوست و استخوان خود آن هم نه یک روز و دو روز بلکه بیش از هشت سال لمس می کند این یک ارتش واقعی و آبرومند و سرافراز است.»
معظم له همچنین تصریح کرد: «نبرد ارتش ما نه برای افزون طلبی، بلکه برای دفاع از کشور، اسلام و انقلاب بوده است.»
ارتش جمهوری اسلامی ایران در اجرای ماموریت و وظایف الهی خود شهدای بسیاری را تقدیم اسلام کرد؛ شهیدان گرانمایه ای که در اجرای فرمان حق و در طلب قسط قیام کردند و به مصاف با اصحاب شیطان برخاستند و با تیغ ستم سوز خود لاشه ظلمانی کفر را از هم شکافتند و پای بر حلقوم کفار فشردند. گواه صادق بر این مدعا تقدیم بیش از 48000 شهید و 125000جانباز و مفقودالاثر نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی است. دلاور مردان و سرافرازانی که با پشت سر گذاشتن آزمون های دشوار 10 سال نبرد با ضدانقلاب و دشمن بعثی هم اکنون در مناطق مرزی حضور دارند و نگاهبان امنیت و تمامیت ارضی میهن اسلامی هستند و همچنان مفتخر به بیعت جاودانه خود با فرماندهی معظم کل قوا و حافظ حریم استقلال و تمامیت ارضی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بوده و خواهد بود.

ارتش و دوران سازندگی
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در اجرای اصل 147قانون اساسی و تبصره 9 برنامه اول توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور و اجرای اوامر فرماندهی معظم کل قوا مبنی بر شرکت نیروهای مسلح در برنامه های عمرانی میهن اسلامی نیز حضور فعال و مؤثری داشته است و ضمن درک مشکلات کشور بویژه در مناطق محروم با بهره گیری از امکانات مهندسی خود به منظور همکاری هرچه بیشتر با دولت به طور مؤثر در اجرای پروژه های عمرانی کشور مشارکت و از این طریق در عمران و آبادی مناطق محروم ایفای نقش کرده است. در این راستا سازمان عمران و مهندسی ارتش پی ریزی و تاسیس شد و با تصویب فرماندهی معظم کل قوا و تایید و احراز صلاحیت فنی از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور در رشته های راه سازی و ساختمان به فعالیت عمرانی پرداخته است.